شهر ماهان در انتظار مسافران نوروزی/ باغ شاهزاده معجزه ای در کویر
باغ طبقاتی شازده ماهان در ایام نوروز به قطب گردشگری جنوب شرق کشور تبدیل می شود و یکی از به یاد ماندنی ترین خاطرات سفرهای نوروزی را در یک اثر ثبت جهانی رقم می زند.
به گزارش روابط عمومی استانداری کرمان به نقل از خبرگزاری مهر، باغ شهر ماهان در ۳۰ کیلومتری شهر تاریخی کرمان یکی از مراکز مهم گردشگری کشور محسوب می شود، این شهر در تمام ایام سال مملو از مسافرانی از کشورهای مختلف جهان و شهرهای مختلف ایران است.
ماهان که به عنوان یکی از بزرگترین باغ شهرهای ایران محسوب می شود در محور گردشگری کرمان – بم و کرمان – جیرفت و کرمان شهداد قرار گرفته است و هر سال در ایام نوروز مملو از مسافران نوروزی می شود.
برگزاری ویژه برنامه های فرهنگی و تفریحی باغ طبقاتی ماهان را به یکی از خاطره انگیز ترین مقاصد گردشگری ایران تبدیل می کند.
باغ شاهزاده ماهان پس از ارگ بم دومین بنای ثبت جهانی استان کرمان بود و بعد از این باغ، شهر میمند، کویر لوت، قناتهای کرمان، گلیم شریکی پیچ سیرجان نیز ثبت جهانی شدند تا کرمان رکورد دار بناهای ثبت یونسکو در ایران شود.
شهر ماهان نیز علاوه بر باغ شازده، عمارتهای تاریخی مانن شتر گلو و مقبره شاه نعمت الله ولی را نیز در خود جای داده است و این شهر نیز با اقامتگاه های بومگردی و رفاهی زمینه لازم را برای پذیرایی از مسافران دارا می باشد
حالا با نزدیک شدن به ایام نوروز، ماهان در حال آماده شدن برای پذیرایی از مسافران سراسر کشور است، با توجه به پتانسیل بالقوه ماهان، محور گردشگری هفت باغ نیز به عنوان یکی از منحصر به فردترین جاده های گردشگری ایران، کرمان را به ماهان متصل کرده است و در این مسیر صدها تفریح گاه، اقامتگاه و باشگاه اسب سواری ایجاد شده است.
شهر ماهان نیز علاوه بر باغ شازده، عمارتهای تاریخی مانن شتر گلو و مقبره شاه نعمت الله ولی را نیز در خود جای داده است و این شهر نیز با اقامتگاه های بومگردی و رفاهی زمینه لازم را برای پذیرایی از مسافران دارا می باشد.
هر چند که این شهر دارای پتانسیل های طبیعی و تاریخی بسیاری است اما به نظر می رسد مدیریت کلان استان کرمان باید برای تمرکز بیشتر برای رفاه مسافران و آماده سازی این شهر ورود کند و برنامه جامعی در این خصوص اندیشیده شود.
اما مهمترین اثر تاریخی و طبیعی این شهر همان باغ شاهزاده ماهان و رودخانه تیگران است که از میانه این باغ می گذرد.
باغ در دامنه کوه تیگران قرار گرفته است و تا شهر ماهان نیز یک کیلومتر فاصله دارد. این عمارت در دوران قاجار ساخته شده است و جزو باغ های طبقاتی ایران محسوب می شود که در هر طبقه حوضچه ای بزرگ قرار گرفته است و آب در هر طبقه به حوضچه پایینی می ریزد، در اطراف این حوضچه ها نیز دو باغ زیبا بنا شده است که از عمارت حکمران در بالا دست باغ تا درب ورودی این باغ ادامه دارد.
در اطراف باغ شاهزاده حجره های متعددی قرار گرفته که برخی از آن ها برای اسکان مسافران در نظر گرفته شده است.
همنوایی، درخت و گیاهان، آب و معماری اصیل ایرانی در میانه کویر عمارتی چشم نواز ایجاد کرده است که در لیست اکثر تورهای گردشگری بین المللی قرار دارد.
این باغ هر چند در دوران قاجار در کرمان احداث شد اما به دلیل بی توجهی تا اوایل انقلاب باغ تبدیل به مکانی نیمه ویران شده بود که در نهایت مرمت و به یکی از زیباترین مکان های گردشگری استان کرمان تبدیل شد.
باغ با فرمان میرزا ناصر الدوله (۱۲۹۸ تا ۱۳۰۹ ه. ق) احداث شده است و الگوی ساخت این عمارت باغ فتح آباد در شهر کرمان است که البته باغ فتح آباد نیز در دولت یازدهم مرمت و بازسازی شده است.
***باغی سرشار از زندگی و نشاط
سیستم آبیاری این باغ به گونه ای ایجاد شده بود که با استفاده از فشار آب که از بالا دست ایجاد می شد تمامی فواره های باغ فعال بوده است.
این باغ که در سال ۱۳۶۰ پس از ویرانی گسترده به وسیله اداره فرهنگ و هنر خریداری و ثبت ملی شده بود در دولت دهم ثبت جهانی شد.
شکل باغ به صورت مستطیل شکل می باشد طول باغ ۴۰۷ متر و عرض آن ۱۲۲ متر می باشد، یک باغ در بالای عمارت و کوشک اصلی که محل استقرار حاکم بوده است بنا شده و دو باغ نیز در سمت حوضچه ها احداث شده است.
منحصر به فردترین بنا با درب ها و پنجره های مشبک و شیشه های رنگی نیز در بخش کوشک اصلی بنا شده که مملو از گرچ بری و کاشی کاری های بدیع است
در کویر که آب کمیاب است اما باغ شاهزاده دارای شاه راه آبی به نام تیگران است که با آب شدن برف از ارتفاعات بالا دست سرچشمه می گیرد و در این باغ صدها حوضچه و آبشار ایجاد کرده است و در نهایت به کشاورزی و زندگی مردم ماهان نیز معنا می دهد.
با گذشت صدها سال زندگی مردم ماهان به وجود این آبراه بستگی دارد که در بالا دست و پایین دست باغ نیز مناظر بدیعی را ایجاد کرده است.
محمود وفایی، مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان در خصوص این باغ گفت: باغ شاهزاده ماهان مجموعه ای منحصر به فرد در کشور محسوب می شود که خوشبختانه با پیگیریه ای صورت گرفته جزو آثار ثبت جهانی استان کرمان محسوب می شود و هر ساله مورد بازدید بازرسان یونسکو قرار می گیرد و برنامه های ویژه مرمت و نگهداری را طی می کند.
وی افزود: زیبایی خاص این باغ باعث شده است هر سال شاهد حضور گسترده گردشگران در این مکان باشیم و در سال جاری هم سعی داریم با برگزاری برنامه های فرهنگی و ایجاد و تقویت خدمات رفاهی اوقات خوبی را برای گردشگران ایجاد کنیم.
وفایی بیان کرد: این باغ یکی از ۹ باغ ایرانی است که چند سال قبل پرونده آن ها به یونسکو ارسال و مورد تایید قرار گرفت، ضمن این که بازرسان میراث فرهنگی نیز به صورت مستمر از مراکز اقامتی موجود در این شهر و واحدهای بومگردی بازدید می کنند.
وی از برنامه ریزی و هماهنگی بین دستگاه های مختلف و مسئولان محلی برای خدمات مناسب به گردشگران خبر داد و بیان کرد: بازرسان میراث فرهنگی نیز به صورت مستمر از مراکز اقامتی موجود در این شهر و واحدهای بومگردی بازدید می کنند.
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان بیان کرد: اطلاعات این باغ توسط یونسکو به زبان های مختلف ترجمه و در اختیار تورهای گردشگری بین المللی قرار گرفته است.
وی با اشاره به افزایش ۸۰ درصدی حضور مسافران خارجی در این استان، گفت: یکی از مهمترین درخواسته ای مسافران خارجی حضور در این باغ است.
وفایی افزود: باغ شاهزاده ماهان در مسیر ارگ بم، قنات های بم و کویر لوت که سه مکان دیگر ثبت جهانی کرمان است قرار دارد.
وی افزود: مسافرانی که قصد سفر به بندرعباس و یا بازدید از تمدن ارت در جنوب کرمان و بازدید از منشا پدید آمدن خط در جهان را داشته باشند نیز می توانند از این مسیر عبور کنند.